Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Zausznik (Podiceps nigricollis)
Systematyka
rząd: perkozy (Podicipediformes)
rodzina: Perkozy (Podicipedidae)
rodzaj: zausznik (Podiceps)
gatunek: Zausznik(Podiceps nigricollis)
Charakterystyka/ morfologia
Mały perkoz, mniejszy od najmniejszej kaczki, porównywalny z wielkością do gołębia. Upierzenie godowe, głowa , szyja i wierzch ciała czarna, Charakterystyczną cechą tego gatunku jest wachlarz złotożółtych piór na boku głowy za okiem. Koralowe oczy, lekko wygięty ku górze dziób. Spód ciała rdzawo- kasztanowaty. Upierzenie spoczynkowe – wierzch ciemny, spód jasny. Na policzku ciemna plama. Na wewnętrznej krawędzi skrzydła widać dużą biała plamę, która w locie jest łatwa do zauważenia. Samiec i samica nie różnią się wyglądem. Najbardziej towarzyski z perkozów, rzadko gnieździ się osobno. Nie kryje się. Niemal stale przebywa na wodzie, często na otwartej tafli. Na wodzie wypoczywa i śpi. Do lotu wzbija się z długiego rozbiegu po wodzie. Lata niechętnie, przed drapieżnikiem zwykle kryje się pod wodę. Na ląd właściwie nie wychodzi. Może zrobić zaledwie parę kroków , zwykle na gnieździe. Zamieszkujący Europę, wędrowny . Przeloty marzec - kwiecień i sierpień - listopad. Polskie ptaki zimują, często stadnie na żyznych jeziorach, rzekach, zatokach morskich w Europie zachodniej i basenie Morza Śródziemnego. W Polsce zimuje niewiele osobników. Długość 28-34 cm, rozpiętość skrzydeł 56-60 cm, masa ciała 250- 400g
Biotop/ preferencje pokarmowe
W Polsce występuje bardzo nierównomiernie, brak go w górach oraz w znacznej części Pomorza i Mazur. W Warszawie spotykany na Stawach Raszyńskich. Siedliskiem zausznika są małe zbiorniki wodne na bagnach oraz płytkie stawy i jeziora o bujnej roślinności zanurzonej i z obszarami roślinności wystającej ponad lustro wody, zwykle z kolonią lęgową śmieszek. Zausznik żywi się przeważnie bezkręgowcami wodnymi, w znacznie mniejszej ilości kręgowcami (żabami, drobnymi rybami) i pokarmem roślinnym. Żeruje przeważnie na powierzchni wody, nurkuje rzadziej niż inne perkozy (do głębokości 5 m).
Rozwój osobniczy
Tworzy pary monogamiczne już na zimowisku. Ptaki razem przylatują na przełomie marca i kwietnia by pozostać ze sobą aż do końca sezonu. W czasie toków wykazują charakterystyczne zachowanie: stoją wyprostowane na wodzie naprzeciw siebie, trzęsą głowami i pływają wokół siebie. Obce pary są przepędzane. Gniazduje kolonijnie. Preferuje miejsca w pobliżu kolonii lęgowych mew śmieszek, by korzystać z ich obrony przed drapieżnikami. Gniazdo jest pływające, umieszczone w płytkiej wodzie pomiędzy trzcinami, lub innymi roślinami wynurzonymi. Jest bezładnie ułożoną, grubą i prawie płaską platformą z trzciny, tataraku, pałki i innych, w większości obumarłych i gnijących części roślin wodnych. Górna warstwa składa się z drobniejszych roślin pływających i podwodnych. Gdy ptak siada na gnieździe zanurza się ono i niewiele wystaje ponad wodę, dlatego w większości przypadków całe gniazdo jest stale mokre, a jaja często leżą w wodzie. Jednak taki sposób inkubacji i wilgoć nie przeszkadza w normalnym rozwoju pisklęcia. Wyprowadza jeden główny lęg w roku , 3 do 6 białych jaj z niebieskawym odcieniem. Lęg uzupełniany jest w okresie późniejszym przez pojedyncze zniesienia uzupełniające. Jaja wysiadywane są przez okres 20 do 21 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta, zagniazdowniki, długo pozostają pod opieką rodziców chroniąc się na grzbiecie lub pod skrzydłami osobników dorosłych, podobnie jak u innych perkozów. Młode żywią się głównie owadami wodnymi, drobnymi skorupiakami, mięczakami i rybami. Mają podobne upierzenie do dorosłych, ale po bokach głowy widnieją nieregularne czarne plamy. Puch piskląt nadaje głowie wzór w jasne pasy i plamy, mają łysinkę. Oboje rodzice wysiadują jaja i karmią pisklęta, które wychodzą z gniazda po wykluciu ostatniego z nich i od pierwszego dnia mogą pływać i nurkować. W zimie milczący, w okresie lęgowym krótkie głosy wznoszące się głosy i śpiew z wysokich tonów.
Status gatunku
Objęty ochrona gatunkowa ścisłą.
Przygotowała: Wanda Kula