Charakterystyka/ morfologia

Czubatka, sikora czubatka (Parus cristatus)

Systematyka
rząd: wróblowi (Passeriformes)
rodzina: sikorowate (Paridae)
gatunek: Czubatka, sikora czubatka (Parus cristatus)

Charakterystyka/ morfologia
Obie płci ubarwione jednakowo, dość pospolicie, ale charakterystycznie. Na głowie charakterystyczny, sterczący i zaostrzony czarno-biały czubek (zbudowany z biało obrzeżonych piór). Policzki białe z czarną kreską i białymi obrączkami, na podgardlu szeroki czarny śliniak. Wierzch ciała beżowo brązowy, skrzydła i ogon szarobrązowe, brązowawy bok ciała. Spód jaśniejszy, beżowo biały. Tęczówki oczu są brązowe. Płeć rozpoznać można po stosunku białej i czarnej barwy na czubku głowy oraz jego kształcie. U samicy czubek jest mniejszy niż u samca i mniej kontrastowo ubarwiony. Różnice te jednak nie są wyraźnie widoczne. Zaczątku ozdoby na głowie pojawiają się u młodych osobników bardzo wcześnie, tzn. gdy tylko zaczynają się pierzyć. Osobniki młodociane mają czubek jednak wyraźnie mniejszy. Najchętniej przebywa wśród gałęzi i zdradza swą obecność śpiewem. Choć dość licznie występuje w borach, to nie jest zbyt dobrze znana ze względu na stałe przebywanie w koronach iglastych drzew. To bardzo ruchliwy i niepłochliwy ptak, choć sjest mniej towarzyski niż inne sikory. Zwykle nie kryje się przed człowiekiem. Po okresie lęgowym tworzy liczące nawet kilkadziesiąt osobników stada. Zimą przyłącza się do innych gatunków sikor, dzięciołów, mysikrólików, kowalików i pełzaczy i tworzy stada mieszane szukające razem pokarmu i wzajemnie się ostrzegające przed drapieżnikami. Dorównuje wielkością modraszkom: długość ciała 12 cm, rozpiętość skrzydeł 20 cm, waga 10-12 g. W okresie godowym śpiewa intensywnie, poza nim śpiew jest cichszy i niewyraźny. Słychać wtedy specyficzne ćwierkanie przeplatane przez samca niewyraźną prostą melodią. W rytm wibrującego nawoływania czubek na głowie podnosi się i opada. Ptak osiadły, ale niekiedy odbywa wędrówki na niewielkie odległości, koczując stadami wspólnie z innymi sikorami.

Audemars Piguet Replica

Biotop/ preferencje pokarmowe
Średnio liczny ptak lęgowy w lasach iglastych na terenie całego kraju , w górach dochodzi do górnej granicy lasu. Pozostaje na zimę. W Polsce występują 2 podgatunki czubatki - na zachodzie spotyka się Parus cristatus mitratus o nieco dłuższym dziobie i rdzawym nalocie na kuprze, a na wschodzie Parus cristatus cristatus o bardziej szarym upierzeniu i wyraźniejszych barwach na głowie. Oba związane z drzewami iglastymi, preferujące głębsze partie starych borów sosnowych i świerkowych (niekiedy również jodłowe), ale może zamieszkiwać też lasy mieszane choć musi tam rosnąć odpowiednia ilość drzew iglastych i martwych (dla wykucia dziupli). Częściej spotykana w głębi zwartych kompleksów leśnych niż na ich obrzeżach. W okresie lęgowym tylko wyjątkowo opuszcza zwarte bory świerkowe lub sosnowe i rzadko występuje poza obszarami leśnymi. Widuje ją się czasem też w parkach, na cmentarzach z grupami drzew i ogrodach z dużą ilością drzew lub krzewów iglastych. Gnieździć może się również w niższych położonych obszarach, gdzie wcześniej nie znajdowała odpowiednich warunków do życia. Swoim terenom lęgowym jest wierna cały rok i nawet populacje północne nie wykazują znaczniejszych wędrówek zimą (stwierdzono to w oparciu o dane z obrączkowania). Również młodociane osobniki nie oddalają się za daleko od rodziców i w kolejnym roku starają się założyć gniazdo jak najbliżej nich. Pokarm to wyłącznie owady we wszystkich stadiach rozwojowych (dorosłe, poczwarki, larwy i jajeczka), pająki oraz inne bezkręgowce chwytane w trakcie sezonu wegetacyjnego. Zimą chętnie odwiedza karmniki , najliczniej gdy postawione są na skraju lasu. Poza tym, ze względu na rzadszą możliwość znalezienia pokarmu zwierzęcego jesienią i zimą, odżywiają się nasionami drzew iglastych, głównie sosen, świerka, jałowca i jarzębiny. Czubatki zbierają pokarm przeważnie ze środkowych i niższych pięter drzewa. Żerują w koronach drzew na cieńszych gałązkach i pomiędzy igłami, rzadziej na pniu czy grubszej gałęzi. Zimą często szuka pożywienia na ziemi i w zaroślach. Podobnie jak inne sikory, gromadzi zapasy na zimę wciskając owady i nasiona w zakamarki kory lub w mech rosnący na drzewach.

Cartier Replica Watches

swiss-made-cartier.org

Rozwój osobniczy
Tworzone pary są monogamiczne, co dość rzadko spotykane u ptaków, a już szczególne u tych małych. Para łączy się na całe życie, a wierności pomaga osiadły tryb życia. Gdy partnerzy wybiorą raz swoje terytorium stale w nim przebywają, a gdy jest wystarczająco zasobne w pokarm mogą w ogóle nie wylatywać poza jego granice. Rewir pary lęgowej ma zwykle powierzchnię w zależności od znajdującego się tam pożywienia od 5 do 30 ha. Sikora czubatka jest dziuplakiem. Lęgnie się w samodzielnie wydrążonej dziupli w mocno spróchniałym, zmurszałym drewnie o wąskim (2,5–3 cm średnicy) otworze na wysokości do 1,5 m nad ziemią lub w szczelinach w drzewie, pniach i jamach pod korzeniami. Samica może kuć dziuplę od nowa albo poszerzać już istniejącą lukę w drewnie. Co roku drąży nową dziuplę w spróchniałym pniu. Skrzynki lęgowe zajmuje rzadko. Zdarza się, że gniazduje w gniazdach ptaków drapieżnych, wiewiórek i strzyżyków. Materiałem z którego składa się konstrukcja lęgowa są mech, porosty, trawa, łyko, a wyściółkę stanowi wełna, sierść i pajęczyna. Ma 2 lęgi w roku w korzystnych latach, w zniesieniu 5 do 7 jaj ( najmniej wśród sikor) o białym tle z rdzawoczerwonymi, dosyć gęstymi plamkami i wyraźnym połyskiem. Od złożenia przedostatniego jaja wysiadywanie trwa ok. 15–18 dni i zajmuje się nim tylko samica. W tym okresie jej partner ją karmi. Młode, gniazdowniki, opuszczają dziuplę po 20–22 dniach. Karmią je oboje rodzice. Zaraz po wykluciu młode są nagie i ślepe, stąd dość długie przebywanie w gnieździe. Dokarmianie trwa nawet po wylocie potomstwa. Sikora czubatka żyje przeciętnie 5 lat, choć gdy środowisko jest dla niej sprzyjające pojedyncze osobniki dożywają nawet do 10 lub 12 lat.

Status gatunku
Na terenie Polski gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową.

Przygotowała: Wanda Kula