Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Czernica (Aythya fuligula)
Systematyka
rząd: blaszkodziobe (Anseriformes)
rodzina: kaczkowate (Anatidae)
gatunek: Czernica (Aythya fuligula
Charakterystyka/ morfologia
Jedna z najmniejszych naszych grążyc, sprawia wrażenie krępej i wielkogłowej. Samiec w szacie godowej i spoczynkowej ma czarne ciało z metalicznym, fioletowym połyskiem na głowie, szyi i piersi. Boki, brzuch i lusterko białe w szacie godowej, a brudnobiałe w spoczynkowej. Dziób szary z czarnym końcem. Samica ciemnobrązowa z jasnym brzuchem i białym wąskim paskiem wokół nasady dzioba. Zarówno samiec, jak i samica mają z tyłu głowy czub, który jest dłuższy u samca, złożony ze zwisających, lśniących czarnych piór ozdobnych. Młodociane podobne do samicy. Upierzenie spoczynkowe obu płci podobne. Mają żółtą tęczówkę, a w locie na skrzydłach widać pas białych lotek z czarną otoczką na tylnej krawędzi. Długość ciała 40 - 47 cm, rozpiętość skrzydeł 72 cm, waga. 500 - 1400 g.
Biotop/ preferencje pokarmowe
Słodkowodne zbiorniki wodne stojące lub o słabym prądzie, o gęsto zarośniętych brzegach i otwartym lustrze wody. Spotyka się ją jednak również na niewielkich, dość zarośniętych stawach, torfowiskach i mniej zarośniętych gliniankach. Zimą pojedyncze osobniki można spotkać na stawach w parkach miejskich . W Polsce gnieździ się na całym niżu, miejscami dość liczna. Zimuje na wybrzeżu Bałtyku i nad większymi rzekami na zachód od Wisły. Wciąż zwiększa się jej liczebność i kolonizuje nowe obszary. Pokarmem czernicy są drobne zwierzęta, głównie mięczaki, ślimaki, larwy owadów uzupełnione przez rośliny, głównie nasiona. Żeruje nurkując do 2-3 metrów głębokości, dzięki temu może żerować na głębszych zbiornikach w przybrzeżnych wodach morskich.
Rozwój osobniczy
Pary dobierają się jeszcze na zimowisku. Czernice wracają na lęgowiska stadami od marca do kwietnia. Gnieżdżą się dość późno, bo dopiero od czerwca do lipca. Gniazda zakładają w różnorodnych miejscach, ale blisko wody, na zwałach trzciny lub pływającej platformie, a również na wysepkach, zbudowanych ze świeżych roślin. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju– czerwcu 5 do 12 zielonkawoszarych jaj .Jaja wysiadywane są przez okres 23 do 28 dni przez samicę. Samica wysiaduje dość wytrwale i nieustraszenie. Schodzi z gniazda przed zbliżającym się człowiekiem w odległości około 15-20 m. Ptak ten często wysiaduje w pobliżu innych gniazd tego gatunku, tworząc luźne kolonie, często w towarzystwie mew śmieszek, gdyż korzystają wówczas z ich czujności i śmiałej obrony terytorium lęgowego przed wrogami. Schodząc z gniazda, przykrywa jaja puchem z wyściółki. Pisklęta okryte z wierzchu gęstym, czarnobrunatnym puchem, brzuch biały. Opuszczają gniazdo po około 12 godzinach, a usamodzielniają się po 45 do 50 dniach. Potrafią latać po 7 tygodniach. Pozostaje na jesieni tak długo aż wody zamarzną i wraca zaraz po roztopach w lutym lub marcu, z tym że przelot ptaków pochodzących z północy trwa do końca kwietnia.
Status gatunku
W Polsce gatunek łowny od 15 sierpnia do 21 grudnia.
Przygotowała: Wanda Kula