Charakterystyka/ morfologia

Czeczotka zwyczajna, czeczotka (Acanthis flammea)

Systematyka

rząd: Wróblowe (Passeriformes) 
rodzina: Łuszczakowate (Fringillidae)
rodzaj: Acanthis

Występowanie

Zamieszkuje tajgę Europy północnej, Azji, Ameryki Północnej oraz góry w Europie Środkowej. W Polsce ptak lęgowy nieliczny, gniazduje w Tatrach, Karkonoszach, Górach Izerskich, na wybrzeżu i na Ziemi Kłodzkiej. Regularnie i dość licznie pojawia się w naszym kraju na przelotach od marca do kwietnia i od września do grudnia.

Charakterystyka/ morfologia

Bardzo mały i zwinny łuszczak, mniejszy od wróbla, żeruje na szczycie drzew w hałaśliwych i dobrze zorganizowanych stadach, często w towarzystwie czyży. Ma krągłą sylwetkę, brązowo szary grzbiet z ciemnym podłużnym kreskowaniem. Samce różnią się od samic tym, że mają różową pierś i czerwoną gardziel. Obie płci mają drobny dziób oraz czarny „krawacik” pod dziobem, ciemny, krótki i rozwidlony ogon i ciemnoczerwone czoło. Długość ciała czeczotki wynosi ok. 12 cm, waga 13-15 g. Jest to ptak wędrowny, przemieszczają się w stadach liczących kilkadziesiąt osobników.

Biotop/ preferencje pokarmowe

Przemieszcza się głównie gdy brakuje jej pożywienia, można zaobserwować wtedy nalot inwazyjny na Europę (są to zwykle niedalekie dystanse- wybrzeża śródziemnomorskie oraz Morze Czarne). Zatrzymuje się w miejscach gdzie napotka pokarm w ilości wystarczającej jej na przezimowanie. Wczesną wiosną opuszczają zajęte obszary i wracają do terenów w pobliżu koła podbiegunowego. Jej naturalnym siedliskiem jest lasotundra, gdzie rosną brzozy i wierzby; w terenach górskich żeruje na kosodrzewinie, na wybrzeżu w zaroślach kosówki w pobliżu łąk. Żywi się głównie nasionami drzew liściastych, a szczególnie upodobała sobie nasiona brzozy. W okresie lęgowym zjada owady, pająki.

Rozwój osobniczy

Czeczotka buduje gniazdo na niskich drzewach i krzakach, wśród gałęzi kosodrzewiny. Gniazdo buduje z korzonków, sierści, traw, uszczelnia je wełną i puchem roślinnym. Gniazdo jest dobrze ukryte i wyścielone włosiem i piórkami- ma kształt koszyczka (podobnie jak u makolągwy). Gdy czeczotki połączą się w pary, są sobie wierne. Lęg występuje jeden lub dwa razy w roku (maj i czerwiec). Samica składa ok. 5-6 niebieskawych jaj o rdzawym nakrapianiu i wysiaduje je przez około 12 dni. Zaraz po wykluciu się piskląt para czeczotek postanawia czy wyprowadzić drugi lęg, jeśli się zdecydują, samiec buduje drugie gniazdo jeszcze zanim młode opuszczą podrosną. Już wtedy samica wysiaduje kolejny lęg, a samiec dokarmia pisklęta z pierwszego lęgu. Młode opuszczają gniazdo po ok. dwóch tygodniach.

Status gatunku

Czeczotka jest objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową, jednak nie jest to gatunek zagrożony wymarciem.

Opracowała: Małgorzata Stępień

Źródło: „Atlas ptaków”, Jonathan Elphick, John Woodward, Warszawa 2005; Wikipedia; Internet