Charakterystyka/ morfologia

Borsuk (Meles meles)

Systematyka
rząd: drapieżne (Carnivora)
rodzina: łasicowate ( Mustelidae)
gatunek: Borsuk (Meles meles)

Charakterystyka/ morfologia
Sylwetką borsuk w niczym nie przypomina łasicowatych. Można powiedzieć, że jest to forma przejściowa od łasicowatych do niedźwiedzi. Jego ociężały i masywne wygląd oraz sposób chodzenia sprawiają, że borsuk przypomina małego niedźwiedzia. Długość jego ciała sięga 90 cm, ogona 20 cm, waga latem wynosi 7-13 kg, jesienią do 16 kg. Samce są większe i cięższe od samic. Głowa borsuka jest masywna, przechodzi w szyję bez zwężenia, tułów krępy, oczy małe, uszy krótkie zaokrąglone. Krótkie i silne kończyny zaopatrzone są w długie pazury służące do kopania nor. Sztywna sierść na grzbiecie ma zabarwienie srebrnoszare, spód ciała i nogi -czarne. Pysk i czoło są białe, podobnie jak brzegi uszu. Po bokach głowy, od pyska przez oczy, aż za uszy biegną czarne pasy. Zdarzają się osobniki o zabarwieniu rudo -białym. Borsuk jest zwierzęciem towarzyskim, skłonnym do zabawy ze swoimi towarzyszami i z młodymi. Wydaje dużo różnorodnych dźwięków: pomrukuje, chrząka, fuka, warczy, jazgocze. Porusza się powolnym, ciężkim chodem. Nie jest bojaźliwy i w przypadku ataku drapieżnika potrafi się skutecznie bronić. Borsuk bardzo dba o swoje futro, które czyści i czesze pazurkami i zębami. Często borsuki czyszczą się wzajemnie.

Biotop/ preferencje pokarmowe
Za ostoję obiera okolice lesiste, w szczególności lasy mieszane i liściaste z bogatym podszytem, otoczone urodzajnymi polami. Uwielbia przebywać w pobliżu terenów podmokłych i wody. Borsuk jest aktywny głównie o zmierzchu i nocą, dzień spędza w samodzielnie wykopanych norach. Nory mogą się składać z jednej lub wielu komór, do których prowadzi kilka korytarzy przekraczających długością 10 m i schodzących w głąb do 5 m, mają kilka wyjść i obszerną komorę gniazdową, wyścieloną suchymi liśćmi mchem. Borsucze nory zwykle są rozbudowywane przez wiele lat i pokoleń. Są utrzymywane w dużej czystości. Borsuki załatwiają swoje potrzeby fizjologiczne poza norą, w specjalnie do tego przeznaczonych, dobrze oznakowanych dołkach. Większość osobników żyje w grupach rodzinnych. Każda grupa (licząca od kilku do kilkunastu osobników) posiada własne terytorium znakowane zapachowo. Borsuk żywi się urozmaiconym pokarmem, zarówno zwierzęcym, jak i roślinnym. Dominującym składnikiem jego pożywienia są dżdżownice. Zjada także różne owady i ich larwy, ślimaki, ptaki i ich jaja, żaby, gryzonie, jaszczurki, jagody i inne owoce, kłącze i bulwy roślin, zboża, grzyby, orzechy i zieleninę – koniczynę i trawy, zwłaszcza w zimie i podczas suszy.

Rozwój osobniczy
Okres godowy tego gatunku ciągnie się od lutego do października. Najczęściej do kopulacji dochodzi w sierpniu. Zagnieżdżenie się zapłodnionych jajeczek może być opóźnione na okres 7-15 miesięcy. Samica rodzi raz w roku, lub raz na 2 lata, najczęściej w marcu lub kwietniu. Narodziny odbywają się w specjalnie przygotowanej norze. W miocie jest od 2 do 6 młodych, pokrytych rzadkim, białym włosem, które otwierają oczy po 5 tygodniach. Laktacja trwa od 12 do 16 tygodni, ale młode zaczynają pobierać pokarm stały w wieku ok. 10 tygodni. Samodzielne stają się po pół roku, przy rodzicach pozostają do zimy lub wiosny. Dojrzałość płciową uzyskują w drugim roku życia, pełne rozmiary po 2 latach. Z nastaniem mrozów borsuk zasypia w norze. Zimowy sen nie jest ciągły, gdyż w dniach ocieplenia budzi się i wychodzi z nory, by zaspokoić pragnienie lub coś złowić. W czasie zimowego snu borsuk żyje nagromadzonym w organizmie tłuszczem, przez co traci na wadze do 7 kg. Długość życia borsuka wynosi ok. 16 lat.

Status gatunku
Ze względu na tryb życia i niewielką atrakcyjność dla myśliwych, borsuki nie są poważnie zagrożone. Są jednak często zabijane przez człowieka jako zwierzęta przenoszące wściekliznę Na borsuki można polować od dnia 1 września do dnia 30 listopada, a na terenach obwodów łowieckich, na których występuje głuszec - przez cały rok.

Przygotowała: Wanda Kula