Charakterystyka/ morfologia

Bączek (Ixobrychus minutus)

Systematyka
rząd: brodzące (Ciconiiformes)
rodzina: czaplowate (Ardeidae)
rodzaj: bączek (Ixobrychus)
gatunek: Bączek (Ixobrychus minutus)

Charakterystyka/ morfologia
Nasza najmniejsza czapla jest wielkości zaledwie gołębia (33-38 cm długości, rozpiętość skrzydeł 52-58 cm, waga ok. 70-170 g ), a niewprawny obserwator widząc przelatującego przy granicy szuwarów i wody bączka może go pomylić z którymś z chruścieli. W obrębie gatunku występuje dymorfizm płciowy, czyli różnica w wyglądzie między samcem i samicą. U panów bączków wierzch ciała jest czarny, spód płowy, podobnie jak plamy na skrzydłach. Samica ma wierzch brązowy z podłużnym plamkowaniem, a na spodzie wyraźne pręgi. Plamy na skrzydłach są ciemniejsze niż u samca. Po ziemi poruszają się sposobem przypominającym chruściele. Aktywny za dnia i w nocy, jednak szczyt aktywności przypada wieczorem i o zmierzchu. Bączki odważnie bronią terytorium przed intruzami, odganiając ich do samej granicy rewiru. Zdenerwowanemu bączkowi czerwienieje dziób i stroszą się pióra na ciemieniu. Bączek w sytuacji zagrożenia rozkłada częściowo skrzydła i z wyprostowaną do granic możliwości szyją wykonuje okrężne ruchy, naśladując trzciny kołyszące się na wietrze. Staje się wtedy niewidoczny.

Audemars Piguet Replica Watches

Biotop/ preferencje pokarmowe
Zamieszkuje porośnięte gęstą roślinnością brzegi rzek, jezior i stawów, a także różnego rodzaju rozlewiska z płatami trzciny lub porośnięte zaroślami wierzbowymi. Nie unika sąsiedztwa człowieka, i można go spotkać również w obrębie zabudowań. Np. w Warszawie te małe czaple żyją w rezerwacie Jeziorko Czerniakowskie i nad Jeziorkiem Wilanowskim. Żywi się drobnymi rybami (uklejkami, jelcami, okoniami, a czasem także niewielkimi szczupakami), żabami do ok. 5 cm, owadami (m.in. nartnikami, ważkami), a także mięczakami, drobnymi ssakami i ptasimi jajami. Poluje głównie nocą. Jest wyłącznie mięsożerny.

Replica Watches

Rozwój osobniczy
Bączki są monogamistami i oboje partnerzy sprawują opiekę nad potomstwem. Bardzo zmienne jest zagęszczenie, które zależy przede wszystkim od wielkości dogodnego środowiska. Po przylocie z zimowisk , który jest bardzo rozciągnięty w czasie i może trwać od początku kwietnia do końca maja) samce bączków budują w upatrzonym miejscu gniazdo, do którego będą chciały zwabić samicę, wydając mniej donośny niż u bąków głos (szczególnie intensywnie późnym popołudniem i wieczorem). To samo gniazdo może zostać wykorzystane przez samicę do złożenia jaj lub ptaki mogą wznieść w tym celu nową konstrukcję. Jeżeli samcowi nie uda się znaleźć żadnej towarzyszki, opuszcza zbudowane przez siebie gniazdo. Nie jest to gatunek kolonijny, lecz dwie pary mogą gnieździć się w odległości zaledwie 50 m od siebie, w skrajnych przypadkach odległość ta dochodzi nawet do 10-15 m. Średnica gniazda waha się między 25 i 35 cm, a jego wysokość to ok. 20-25 cm. Na jedną konstrukcję zużywanych jest zwykle ok. 250 do 300 łodyg trzciny - cała praca zajmuje ptakom od dwóch do czterech dni. Kopulacji, do której dochodzi na gnieździe, nie towarzyszą żadne dodatkowe gesty. Skomplikowany rytuał związany jest natomiast ze zmianą ptaków na gnieździe - partnerzy zachowują się jakby grozili sobie nawzajem, co chwila podnosząc i opuszczając niewielki czub na głowie, kłapiąc dziobem, strosząc pióra na piersi i grzbiecie. W dalszej części jest już spokojniej - zmieniający wspina się na krawędź gniazda (w przypadku samca w tym momencie dokłada do gniazda nową porcję materiału), a następnie lekko uderza swoim dziobem w dziób wysiadującego, deklarując w ten sposób gotowość do zmiany. Obie płcie mogą się nawzajem karmić podczas wysiadywania. Od początku maja do końca czerwca w gnieździe może pojawić się od 5 do 6 jaj, maksymalnie nawet 9. Wysiadywanie trwa 17-24 dni. Do momentu złożenia wszystkich jaj wysiaduje jedynie samica, natomiast później obie płcie się zmieniają. Samica wysiaduje nocą, samiec w dzień. Pisklęta karmione przez obydwoje rodziców, którzy dostarczają im pokarm w formie półpłynnej masy. Mając 7 dni i puch na sobie pisklęta potrafią wydrapywać się z gniazda i poruszać po jego okolicy. Po 17-18 dniach młode opuszczają gniazdo i kryją się w gęstej roślinności, a po 25-30 dniach uzyskują samodzielność. Bączki prowadzą koczowniczy i wędrowny tryb życia. Młode po opuszczeniu gniazda mogą przemieszczać się w promieniu ok. 200 km. Dorosłe w niewielkich grupach odlatują na przełomie sierpnia i września. Na zimę pozostają w krajach o łagodniejszym klimacie, w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Większość europejskich ptaków zimuje we wschodniej Afryce. Są to ptaki niesamowicie wytrzymałe - potrafią pokonać Morze Śródziemne i Saharę w jednym locie bez zatrzymywania się na odpoczynek czy żerowanie. Zazwyczaj lecą w grupach po 5-15 ptaków, choć czasem wielkość takiej migrującej eskadry dochodzi do 40 osobników. Od połowy marca obserwuje się ponownie przelot bączków nad Morzem Śródziemnym - na tereny lęgowe w Europie Środkowej docierają na przełomie kwietnia i maja. Wędrują w nocy, za dnia chowając się w trzcinowiskach lub szuwarach, a przy ich braku również siadają na drzewach.

Status gatunku
Gatunek objęty ochroną ścisłą.

Przygotowała: Wanda Kula